12-08-2015

EEN FILMKLASSIEKER: HIGH NOON

Eigenlijk is voor Will Kane de beslissing helemaal niet zo moeilijk. Zeker, na de huwelijkssluiting gaan zijn vrouw en hij op weg naar een ander stadje om daar een winkel over te nemen, maar zojuist heeft men hem verteld dat Frank Miller in de trein naar Hadleyville zit. Vijf jaar geleden arresteerde sheriff Kane deze moordenaar; tot ieders ontsteltenis is hij nu dus vrijgelaten. Drie van zijn misdadige kornuiten, onder wie Lee Van Cleef in zijn debuutfilm,  lopen al uitdagend door het stadje, wachtend op de trein van twaalf uur ('high noon'). Iedereen kan zich nog goed herinneren dat Miller in de rechtszaal gedreigd heeft zich eens te zullen wreken. De toenmalige rechter is al gevlucht en raadt Will aan hetzelfde te doen.

Even buiten Hadleyville draait Kane paard en wagen om en rijdt, ondanks de protesten van zijn Amy, terug. Sinds één dag is hij weliswaar geen sheriff meer, maar zijn plichtsbesef zegt hem dat hij al die keurige burgers niet in de steek kan laten. Bovendien: een Kane die zich uit de voeten maakt voor een bandiet die wil vechten? Zijn eergevoel verlangt van hem dat hij de strijd aangaat.

Regisseur Fred Zinnemann leidde de opnames voor High Noon in september en oktober van 1951 met een budget van 800.000 dollar. Voor de rol van Will Kane dacht hij aanvankelijk aan Gregory Peck, Charlton Heston of Kirk Douglas. Toen zij allen verhinderd bleken, kwam pas Gary Cooper in beeld. Zijn aantrekkingskracht op het grote publiek was tanende, en met zijn vijftig jaar stak hij wel erg af tegen zijn  21 - jarige bruid Grace Kelly. De rol van de westernheld die op zichzelf teruggeworpen wordt en dan juist zijn moed kan tonen, zat de slanke, 1.91 m lange Cooper met zijn gegroefde, vaak licht gekwelde gezicht als gegoten. Hij zou er in 1953 een Oscar voor krijgen.

High Noon is meer dan een western. Geen jongensachtig gedoe met veedieven, opstandige indianen of geblondeerde vrouwen die de saloon onveilig maken. Zinneman en zijn scenarioschrijver Carl Foreman wilden serieuze morele conflicten. Plicht en eer bij Kane; de geweldloze samenleving van quaker Amy en haar trouw jegens haar man; de lafheid van de burgers, die Kane uitstoten; de jaloezie van de hulpsheriff. Met een klok die start bij twintig voor elf en onverbiddelijk afstevent op high noon, met geregeld op de achtergrond het door Tex Ritter gezongen lied Do not forsake me, oh  my darling (forsake = in de steek laten) krijgt u een strak opgebouwde, ernstige film te zien, vol met problemen die in elke samenleving voorkomen. Daarom waren de echte westernliefhebbers niet zo enthousiast, maar ook daarom is High Noon ook na ruim zestig jaar een klassefilm.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten