29-01-2012

DE HEER MET DE HONDJES

Bier smaakt het lekkerst na een flinke lichamelijke inspanning, gevolgd door een warme douche. Nog wat nazwetend loop je naar de kantine, je ploft neer op je vaste plek en giet het gerstenat langzaam, maar met vaste hand naar binnen. Eén keer in de week bracht ons zaalvoetbalteam zo de avond door.

In de zomermaanden stonden de schuifdeuren dusdanig uitnodigend open, dat ook niet - sporters even kwamen buurten. Kinderen wilden een ijsje, huisvaders haalden hun sigaretten, oudere echtparen rustten uit van hun wandeling. Een opvallende verschijning was een oudere heer, keurig in het pak, die drie identieke, kleine, witte poedeltjes bij zich had. Lieve, vriendelijke, beschaafde beestjes. Ze kwijlden niet, blaften zelden en van bijten hadden ze nog nooit gehoord. We raakten in gesprek. Toen de kinderen het ouderlijke huis verlieten, hadden zijn vrouw en hij besloten een huisdier te nemen. Deze drie werden hun enkele jaren geleden aangeboden. Ze hadden er geen spijt van. De beestjes bleken aanhankelijk, terwijl ze je ook nog onverwachte contacten bezorgden, want onbekende mensen vonden het wel een leuk gezicht, die nette man met zulke grappige poedeltjes.

Een paar weken later waren er nog maar twee. Een plotselinge ziekte, de dierenarts wist het ook niet precies en voor ze het wisten was het hondje dood. Tsja, zo snel kan het gaan.

De jaargetijden trekken voorbij. Herfst, winter, de lente breekt lekker door, dus de schuifdeuren gaan open, zij het op een kier. Daar komt hij weer binnen, onveranderd, maar slechts één hondje vergezelt hem nu. We spreken hem erop aan, een tikkeltje te vrolijk, want het bier begint te werken. " Waar is dat andere hondje gebleven? "
Het gezicht van de heer krijgt iets weemoedigs. " In de winter overreden. Hij was op slag dood."
We vallen stil. Onze uitgelaten stemming verdwijnt. " Merkt u nog wat aan dit ene hondje? " willen we weten.
" Ja, " zegt de heer.  " In het begin liep hij door het huis en in de tuin alsof hij iets zocht. Dat heeft hij niet meer, maar tegenover ons is hij nog aanhankelijker geworden. Hij knuffelt graag."
Er dringt zich een vraag bij me op. " Als deze sterft, schaft u dan een nieuw hondje aan? "
Peinzend kijkt de heer me aan. " Ik heb er met mijn vrouw over gesproken, we beginnen er niet meer aan. Je raakt te veel aan die dieren gehecht. Toen de laatste stierf, zijn we een hele week van slag geweest." Hij draait zich om naar de bar en rekent af. " Heren, tot genoegen."

We hebben hem nooit meer teruggezien.

12-01-2012

ONE DAY

Het is eigenlijk wel begrijpelijk dat Dexter aanvankelijk niet zo op Emma valt. Ze ziet er die avond, 15 juli 1988, als ze met de hele groep viert dat ze allemaal geslaagd zijn voor hun eindexamen, wat truttig uit. Haar bril is te groot, haar mond te breed, vol met van die slagtanden, het haar te lang. Zeker, Dexter wil wel met haar naar bed, maar komt daar al snel van terug. Als broertje en zusje brengen ze de nacht door. De volgende dag sluiten ze vriendschap. Ze spreken niet over liefde, hoewel het voor de toeschouwer duidelijk is dat Emma het zwaar te pakken heeft. Dexter is praktischer. Hij stelt  's middags voor om af te maken wat ze die nacht verzuimd hebben, en Emma wil wel. Op weg naar huis en bed ontmoeten ze echter Dexters ouders; na het officiële handenschudden neemt ze razendsnel afscheid. Net niet. Een verkeken kans.

Elk jaar op 15 juli zien we hoe het met Dexter en Emma gesteld is. De kijker weet meer dan Dexter, want ze mag dan tegen hem de pose van het vriendinnetje Maar Er Is Niks Tussen Ons aannemen, ze lijdt als Dexter frank en vrij over zijn talloze affaires vertelt. Ze wendt dan haar hoofd af, haar gezicht betrekt, tranen springen in haar ogen. Geraffineerd stil spel van actrice Anne Hathaway, waardoor de toeschouwer snel haar kant kiest.

Als Dexter zijn tv - baan verliest, wordt híj kwetsbaar. Hij heeft Emma nodig, waardoor zij helemaal opbloeit. Beiden beseffen dat ze niet zonder elkaar kunnen. Het is zoals een teleurgestelde minnaar van Emma tegen zijn concurrent toegeeft: " Ik haatte je, maar Emma maakte van jou een fatsoenlijke kerel, terwijl zij altijd opfleurde als ze jou zag."     

Jonge mensen die voor elkaar geschapen zijn, uit elkaar drijven, elkaar toch weer opzoeken, de weemoed van het afscheid nemen: dit alles zorgt ervoor dat je de film " One Day"  in je hart sluit. En Anne Hathaway  natuurlijk. Geef haar maar een Oscar.

09-01-2012

BONJOUR TRISTESSE

                                      
Dat Cécile (17 jaar) gezakt is voor haar filosofie – examen zal niemand verbazen, want aan studeren heeft ze een hekel, en haar vader moedigt haar bepaald niet aan. Hij houdt zich voornamelijk bezig met makkelijk geld verdienen in de reclame en  het veroveren van vrouwen.  Dat gaat hem uitstekend af. Als vader en dochter de zomervakantie doorbrengen in Juan – les – Pins neemt hij de veel jongere, tikkeltje ordinaire, Elsa mee. Alles wordt anders als na een week Anne, een modeontwerpster van pa’s leeftijd, komt logeren. Zij verschilt totaal van de anderen. Ze heeft stijl, is gedisciplineerd, vindt een goede schoolopleiding wel belangrijk, houdt van een goed gesprek. Dat Cécile scharrelt met de acht jaar oudere Cyril in plaats van filosofische teksten door te nemen, ergert haar mateloos. De toekomst wordt voor Cécile nog donkerder als blijkt dat pa en Anne een huwelijk overwegen. Zou daar nog wat aan te doen zijn?
Toen “Bonjour tristesse” in 1954 uitkwam in Frankrijk en een jaar later in Nederland, was de morele verontwaardiging groot. Dat schrijfster Francoise Sagan slechts achttien lentes telde, maakte het schandaal compleet. Zoveel vrije seks en lichtzinnig gedrag in één boek, daar moest voor gewaarschuwd worden, vonden ouders, priesters en dominees.
Serieuze critici lazen de roman anders. Ze zagen er een tijdsbeeld in, namelijk het protest van een jonge generatie die zich afzet tegen de brave burgerij en haar bekrompen opvattingen. Met als wapens relativering, provocatie en cynisme bestrijdt de jeugd alles wat de gevestigde orde heilig is.
Een schandaalboek zorgt voor aandacht en dus voor lezers: in vijf jaar werden er vier miljoen exemplaren van verkocht in 22 talen. Francoise Sagan was ‘hot’ en dat zal ze haar hele, bewogen, leven blijven.
Zo’n beroemd boek moet je dus eigenlijk gelezen hebben, maar ik kwam er pas toe toen ik de nieuwe vertaling van Marianne Gossije in handen kreeg, die door uitgeverij Meulenhoff in 2009 is uitgebracht. Opmerkelijk vind ik de cynische kijk van de piepjonge Sagan op het leven en haar genadeloze ontleding van haar hoofdfiguren. Cécile en haar vader behoren tot een type mensen dat ver van mij afstaat, maar Sagan is erin geslaagd ze zó te beschrijven dat ik ze ken, begrijp , zelfs sympathie voor ze kan opbrengen. Ik mag graag over ze nadenken. Ze genieten van zon, zee en strand, drinken een goed glas, houden van feesten met veel muziek en opgewekte, inhoudsloze gesprekken. Inderdaad, beiden denken nooit ergens over na, deugen nergens voor, weten niets. Zeker, om innerlijke rust te vinden moeten ze opwinding en drukte om zich heen hebben. Het is waar, pa wenst meteen te krijgen wat hij begeert, beiden leven alleen voor hun eigen genoegens. Maar ze geven dit alles toe, doen zich niet beter voor dan ze zijn. Hun charme overrompelt je en hun opgewektheid werkt aanstekelijk. Voor vermaak zijn ze geboren, sterker nog: dat is het enige wat telt. Neem ze mee naar een groot feest en je hebt de nacht van je leven.