Als na jaren van afwezigheid senator Ransom Stoddard helemaal naar het westen van de V.S. reist om in het nietige plaatsje Shinbone een begrafenis bij te wonen, dan is dat groot nieuws. De man die de outlaw Liberty Valance heeft doodgeschoten! Voor wie komt hij? Tom Doniphon? Wie is dat? Slechts een enkeling kan zich Tom nog herinneren. Arm, oud en eenzaam is hij gestorven. En dat brengt Stoddard ertoe om de plaatselijke pers zijn levensverhaal te vertellen. Deze uitvoerige flashback is tegelijkertijd ook een reis naar wat eens het Wilde Westen was.
Als buitenstaander, een greenhorn dus, kwam de jeugdige jurist Stoddard in botsing met de harde werkelijkheid van cowboys, veebaronnen en saloons. Dat gebeurde in Shinbone, waar hij per ongeluk verzeild was geraakt. Je bent hier op jezelf aangewezen, leert hij van Tom Doniphon, een stoere rancher die in deze wereld is opgegroeid en uiteraard door John Wayne gespeeld wordt. Het recht van de sterkste geldt hier, wetten spelen geen rol. Liberty Valance (Lee Marvin) en zijn mannen (onder wie Lee Van Cleef) bewijzen dat, de sheriff staat machteloos. Het is aan Ransom, gesteund door Tom, om de lokale bevolking kennis te laten maken met rechtspraak, verkiezingen, democratie, kortom: beschaving. Wie is het meest geschikt voor zo'n edele rol? James Stewart natuurlijk.
Regisseur John Ford (1894 - 1973) maakte als erkend westernspecialist films als Stagecoach, Two Rode Together en My Darling Clementine. Hierin wordt de glorie van het Wilde Westen nadrukkelijk getoond: moedige individualisten die als nobele ridders koppig hun doel najoegen, met op de achtergrond imposante rotspartijen, uitgestrekte velden en eindeloze luchten. In The Man Who Shot Liberty Valance is dat anders. Liberty krijgt zijn verdiende loon, Tom ziet het nut van strakke regelgeving in en Ransom gaat een glanzende politieke carrière tegemoet. Ford filmt vrijwel alles in de studio, kiest niet voor kleur maar voor zwartwit, en de spoorwegen met hun treinen hebben de cowboys het het werk uit handen genomen. Het Wilde Westen is niet meer, wil Ford dus eigenlijk zeggen. Wat bleef, beweert de hoofdredacteur van de plaatselijke krant, is de hang naar sterke verhalen. "Dit is het Westen, meneer. Als de legende tot feit gemaakt wordt, drukken wij de legende af." Hij heeft gelijk. Een meeslepend verhaal is altijd waar, of het nu echt gebeurd is of niet.
Toch zit u nu met een brandende kwestie. Hoe is het mogelijk dat een fatsoenlijk, vooraanstaand politicus, uitgebeeld door een keurige heer als James Stewart, beroemd wordt door een moord te plegen? Ja, dat is een goede vraag...
The Man Who Shot Liberty Valance. Regisseur: Jon Ford. Acteurs: John Wayne, James Stewart, Vera Miles, Lee Marvin, Lee Van Cleef. Uitgebracht in: 1962.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten