19-11-2017

MANNEN ZONDER VROUW

Wat doet een man die zonder vrouw komt te zitten? Wat voor een type man is hij eigenlijk? In het openingsverhaal Drive My Car laat auteur Haruki Murakami (Kioto, Japan; 1949) zien hoe acteur Kafuku reageert op de niet onverwachte dood (baarmoederkanker) van zijn nog betrekkelijk jonge vrouw. Hij denkt veel over hun huwelijk na. Zij was erg mooi, en daarvan maakte ze gebruik door vier keer een andere minnaar te hebben. Ze praatte daar nooit over, maar Kafaku zag telkens aan haar gedrag dat het weer zo ver was. Vooral na haar dood bleef hem de vraag kwellen: waarom? Ze had in geen enkel opzicht over hem te klagen en dat deed ze ook niet, die minnaars waren helemaal niet bijzonder, dus...? Hij berust in zijn saaie leven, maar het overspelige gedrag van zijn overleden echtgenote blijft hem achtervolgen, totdat, niet toevallig, een andere vrouw hem op het spoor brengt. Ach, waarom zijn ze ook zo raadselachtig? 

Een man kan zich ook van zijn vriendin losmaken en voor het avontuur kiezen. Kitaru kende in Yesterday zijn vriendin al vanaf de lagere school. Ze werd almaar mooier, iedereen zag beiden als een paar dat onherroepelijk zou trouwen en altijd gelukkig zijn, en dat benauwde Kitaru. "Is het wel goed dat het leven zo glad en rimpellos voortkabbelt?" Hij tracht haar op een slimme manier aan de verteller over te doen, wat niet lukt. Jaren later hoort deze dat Kitaru toch wel degelijk in zijn eentje naar de Verenigde Staten getrokken is. Een man alleen, die dus gekozen heeft voor vrijheid en ongebondenheid.

Dokter Tokai in Een onafhankelijk orgaan lijkt het allemaal perfect voor elkaar te hebben. Hij is 52 jaar, chirurg in een uitstekend lopende kliniek, nooit getrouwd, nooit samengewoond. Vriendinnen heeft hij genoeg, getrouwde of ongetrouwde, vaak vier of vijf tegelijk. Altijd even vriendelijk tegenover iedereen, een opgewekt humeur, maakt zich jarenlang nergens druk om, een aangename, egocentrische man. Totdat hij op een dag echt verliefd wordt, en hij zich de vraag stelt waar ieder weldenkend mens een antwoord op moet zien te vinden: wat ben ik voor godsnaam voor iemand? Een vrouw die haar partner een spiegel voorhoudt ... er bestaan mannen die daar niet tegen kunnen.

Ook met Kino in het gelijknamige verhaal loopt het niet zo best af, terwijl hij toch een geboren einzelgänger is: "Hij aanvaardde eenzaamheid, stilte en afzondering zo natuurlijk als uitgedroogde grond de regen opneemt."  In het titelverhaal, dat eigenlijk meer een beschouwing is en waar deze intrigerende bundel mannenstudies mee afgesloten wordt, zegt de auteur het nog eens duidelijk: "Soms betekent het verliezen van één vrouw dat je alle vrouwen verliest. Op zo'n manier worden we mannen zonder vrouw." Vrouwen, wil Murakami maar zeggen, winnen eigenlijk haast altijd. En hier en nu even van man tot man: houd een vrouw onder handbereik, anders ben je reddeloos verloren. Ik ga meer van deze Japanner lezen.
Haruki Murakami, Mannen zonder vrouw. Tokyo, 2013. Vertaling Jacques Westerhoven. Amsterdam, 2016, tweede druk. 285 blz.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten