In zijn verhalenbundel Nocturnes neemt Kazuo Ishiguro, winnaar van de Nobelprijs voor literatuur 2017, ons mee naar de wereld van beroepsmuzikanten en anderen voor wie muziek een levenslange passie is. We ontmoeten een crooner, een gitarist, een singer - songwriter, een ouder zangduo van Zwitserse volksliedjes, een saxofonist, een cellist. Eens waren ze jong en talentvol, vastbesloten de wereld te veroveren met hun composities en performances, het middelpunt vormend van uitzinnige massa's of aandachtig luisterende vakbroeders. Ishiguro strooit met titels uit het Great American Songbook: One for my baby, By the time I get to Phoenix, I fall in love so easily, April in Paris. Ook zij roepen een sfeer op van hoop, verlangen, teleurstelling en vooral vergankelijkheid.
Kijk bijvoorbeeld eens naar Tony Gardner in Crooner. Lang een geliefd zanger geweest, inmiddels op zijn retour, doet hij nog één, haast absurde, in ieder geval cynische poging om publiciteit te genereren. Daar moet echt alles voor wijken. En Ray in Come rain or come shine, die in zijn jonge jaren zo hartstochtelijk met Emily kon discussiëren over hun geliefde oude Broadwaysongs, moet vaststellen dat ze is verworden tot een verbitterde carrièrevrouw. Trouwens, wat moet Steve, de jazzsaxofonist uit Nocturne, wel niet met zich laten doen om niet meer die commerciële shit te hoeven spelen, terwijl zijn vrouw ook nog van hem weggelopen is? Lindy, de ex - vrouw van Tony Gardner, geeft hem de cynische troost mee: "Er is zoveel meer in het leven dan alleen van iemand houden."
Een muzikant trekt van plein naar zaal naar tent, applaus in ontvangst nemend, teleurstellingen incasserend, af en toe hoop koesterend. De collega's met wie hij werkt, komen en gaan. Na verloop van tijd beseft hij dat de boezemvrienden van nu de uit het oog verloren vreemden van morgen zullen zijn. Zo vergaat het de muzikant, zo vergaat het eigenlijk iedereen.
Nee, het is geen tragische bundel geworden. Ishiguro schrijft ingetogen, doet niet aan gezochte symboliek, is nooit ordinair. Hij heeft gevoel voor humor en weet volstrekt absurde situaties te bedenken; zie daarvoor Come rain or come shine en al helemaal Nocturne. U zult daar scènes in aantreffen die John Cleese bedacht zou kunnen hebben. Op naar zijn zes romans, want daarop berust vooral zijn roem. Ik houd u op de hoogte.
Kazuo Ishiguro, Nocturnes. Vijf verhalen over muziek en het vallen van de avond. Vertaling uit het Egels van Marian Lameris en Liesbeth Teixeira de Mattos. Amsterdam, 2009. 207 blz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten