Op 20 juli 1714 brak de mooiste brug van Peru: langer dan een eeuw oud en door Inca's gevlochten van wilgentenen. Vijf reizigers vonden in de afgrond de dood. We leren ze kennen als Esteban, Pepita, Pio, Jaime en de Marquesa de Montemayor. Broeder Juniper, een kleine, roodharige franciscaan uit Italië, zag het allemaal gebeuren. Net als elk ander weldenkend mens stelde hij zich de vraag: waarom? Is er een reden te bedenken waarom uitgerekend deze vijf moesten verongelukken? Wat heeft God hiermee voor gehad? En Juniper vat het plan op om hun levens te onderzoeken; wellicht brengen ze hem op het spoor van Gods raadsbesluiten.
De Marquesa de Montemayor is oud, lelijk, schatrijk en extravagant. Kort voor het ongeluk had ze besloten de onenigheid met haar dochter, die zij aanbad, te beëindigen. Noch in haar liefde, noch in haar leven was ze moedig geweest. Nu wil ze zelf het initiatief nemen en opnieuw beginnen. Twee dagen later stort ze in het ravijn, met haar geliefde bediende Pepita aan haar zijde. Straf? Toeval?
Als ze 22 jaar zijn, sterft de tweelingbroer van Esteban, Manuel. De laatste was hartstochtelijk verliefd op actrice Camila Perichole. De jongens waren vondelingen, opgevoed in een klooster, met als abdis de wijze Madre Maria del Pilar. Omdat de tweeling gewend was alles samen te doen, voelt Esteban zich zó alleen, dat hij zelfmoord wil plegen. Kapitein Alvarado weerhoudt hem hiervan. Samen gaan ze op weg naar Lima, de hoofdstad van Peru. Bij de brug aangekomen, moet de kapitein even weg. En dan stort Esteban met brug en al in het ravijn.
Al heel kleurrijk is oom Pio. Avonturier, van alle markten thuis, offert hij vele jaren op aan la Perichole. Zijn kracht en zwakte liggen in het feit dat hij altijd de aanwezigheid van mooie vrouwen zoekt. Het tragische aan hem is dat zijn uiterlijk hem ongeschikt maakt om vrouwen te veroveren, zodat hij het moet zoeken in vriendelijkheid en gedienstigheid. Daarom noemen de dames hem oom. Met Pio als coach schopt la Perichole het van danseres tot vooraanstaand actrice. Als maîtresse van de onderkoning krijgt ze drie kinderen, onder wie de kwetsbare Jaime. Om deze een goede opvoeding te geven, reizen Pio en Jaime naar Lima, en moeten dus de brug over.
Juniper brengt deze levens in kaart, spreekt met nabestaanden, ontdekt dat mensen enorm van mening kunnen verschillen en zichzelf geregeld tegenspreken. En hoewel hij een diepgelovig man is die met zijn geschriften alleen maar goede bedoelingen heeft, wordt zijn werk als ketterij gezien, en de arme Juniper komt op de brandstapel terecht. Pech? Toeval? Straf? Gods raadsbesluiten blijven ondoorgrondelijk.
Een oude, wijze dame, abdis Madre Maria del Pilar dus, heeft de vijf overledenen gekend, was van de hoogte - en dieptepunten in hun leven op de hoogte. Eens zal iedereen vergeten zijn, overpeinst ze, maar dat is niet erg. Hun liefde is voldoende geweest en die vloeit weer terug naar de liefde waaruit ze is ontstaan. "Er is een land van de levenden en een land van de doden en de brug is liefde, het enige wat blijft, het enige wat betekenis heeft."
De brug van San Luis Rey verscheen in 1927 en maakte de Amerikaan Thornton Wilder (1897 - 1975) wereldberoemd. In 1928 kreeg hij er de prestigieuze Pulitzer Prize voor. Voor de moderne lezer heeft deze roman veel weg van het werk van Zuid - Amerikaanse auteurs. Toen mannen als Llosa en Márquez het boek lazen, moeten ze instemmend geknikt hebben toen ze merkten hoe trefzeker de auteur personen, sfeer, couleur locale en Peru weergaf. "Zo is het helemaal, Thornton," mompelden ze, en "Goed zo, jongen." Dit is een compliment, Wilder.
Thorton Wilder, De brug van San Luis Rey. Vertaald door Peter Bergsma. Amsterdam, 2015. 141 blz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten