28-02-2022

MACBETH, DE FILM

 Drie heksen voorspellen de griezelig ambitieuze Macbeth dat hij eens koning van Schotland zal worden. Gesteund door een vierde heks, zijn meedogenloze vrouw Lady Macbeth, weet hij zijn doel te bereiken. Geweld, list en bedrog zijn hun wapens. De drie heksen doen nog twee andere voorspellingen, waar Macbeth, net als iedereen in die tijd, blindelings in gelooft. Te laat komt hij tot het besef dat heksen een pact met de duivel gesloten hebben en  dus onbetrouwbaar zijn.    

In zijn befaamde tragedie uit 1606 laat Shakespeare zien hoe slechtheid functioneert, hoe dat gepaard gaat met bloeddorst, machtswellust en gewetensnood. Schitterende taal, prachtige verzen, veel monologen, maar hoe bouw je zo'n toneelstuk om tot film? Hoe voorkom je dat de toeschouwer alleen maar, om met Hitchcock te spreken, 'talking heads' te zien krijgt?

Regisseur Joel Coen wilde nu eens een film maken zonder zijn jongere broer Ethan (denk aan Fargo, The Big Lebowski, True Grit), maar wel met zijn vrouw Frances McDormand (o.a. Nomadland). Hij  bewerkte Shakespeares toneelstuk dusdanig dat er een alom geprezen film in de arthouses van deze wereld vertoond wordt. Hij koos voor zwartwit, en liet de hoofdrollen spelen door zijn vrouw en Denzel Washington. Coen laat veel bloed zien: op de dolken, op de handen, op de gewonde lichamen, en speelt met licht en donker. Close -ups en  Dutch angles ( een beeld waarbij de horizon niet horizontaal maar schuin gehouden wordt) zijn de logische wapens van een filmregisseur, waar weer tegenover staat dat alles binnen gefilmd is. We zien een groot gebouw als kasteel, met grote deuren en hoge plafonds: een soundstage heet dat, heb ik me laten vertellen. Alles draait nadrukkelijk om de tekst, met onderin gelukkig een uitstekende Nederlandse vertaling.

 Somber, spookachtig, weinig afwisseling, heel veel tekst voor Washington en MacDormand, die ik eigenlijk te oud vind voor deze rollen. Zeker, ze spreken hun zinnen voortreffelijk uit, maar Denzel met zijn grijze baard (in 2021 was hij 67) en Frances met haar charmante rimpeltjes (64) kunnen onmogelijk betrekkelijk jonge mensen uitbeelden die stijf staan van eerzucht, woede en bloeddorst. Nee, met Shakespeare is niets mis, maar op verfilmd toneel zit ik niet te wachten.

The Tragedy of Macbeth. Regisseur: Joel Coen. Acteurs: Denzel Washington, Frances McDormand, Alex Hassell. Land: Verenigde Staten. Uitgekomen: in 2021.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten