De gevoelens worden wel heel dik aangezet in Swansdale, de laatste roman van P.F. Thomése, en dat geldt ook voor de gebeurtenissen die erin voorkomen. Mijn hemel! De vader van Elsa lijdt aan ongeneeslijke kanker, de vader van Percy heeft zelfmoord gepleegd, de broer van Elsa is een psychopaat en hij geniet daarvan, en er wordt een nooit opgehelderde moord gepleegd. Voeg daarbij dat Elsa haar pleegmoeder haat en Percy overduidelijk laat merken dat hij zich doodongelukkig voelt bij zijn moeder en stiefvader, en u begrijpt dat in het landelijke, lieflijke, Engelse Swansdale de emoties hoog kunnen oplaaien. Tenminste in de gezinnen waar Elsa en Percy opgroeien.
En dat zijn dus twee gebroken gezinnen, met twee uitgesproken pubers. Door hun ogen zien we alles gebeuren, Elsa is heel gevoelig, sociaal wat onhandig, zoekt geborgenheid. Percy beseft dat zijn moeder zwaar in hem teleurgesteld is. Hij heeft geen ambitie, geen eerzucht, werkt niet, leert niet, toont nauwelijks liefde of aandacht voor wat hem omringt. Hij droomt ervan te zijn als zijn echte vader, die voor Amerika gevochten heeft in Vietnam.
Elsa en Percy voelen zich nadrukkelijk tot elkaar aangetrokken, ze lijken ergens op elkaar. Zij fantaseert over haar moeder, die ze mist, hij over zijn vader die hij bewondert. Percy heeft een dominante moeder, Elsa een overheersende stiefmoeder. Ze cirkelen om elkaar heen, doen onhandig, zoals dat hoort bij pubers. Zeker, puberleed, maar wel erg uitvergroot.
Iedereen had en heeft het moeilijk in deze roman, maar er is voor sommigen een uitweg: muziek. Die biedt afleiding, troost en geeft voor een enkeling zelfs een zin aan het leven. Iemand als Elsa ziet aan het eind van de roman in dat muziek herinneringen en verlangens oproept en een zanger of muzikant de gelegenheid biedt zijn diepste gevoelens prijs te geven.
Een rijk boek dus, zeker. Maar de ellenlange, breed uitgesponnen psychologisch getinte bespiegelingen vielen me toch wel zwaar.
P.F. Thomése, Swansdale. Uitgeverij Prometheus, Amsterdam, 2022. 378 blz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten