18-08-2014

HANDEL IN VEREN

In augustus 2012 vertelde Rascha Peper (pseudoniem van Jenneke Strijland) enthousiast aan Patricia de Groot, redacteur van Querido's Uitgeverij en eens leerlinge van het Venlose Marianum, over de breed opgezette roman waaraan ze bezig was. Die zou zo'n 600 pagina's tellen, zich in verschillende tijden afspelen en, zoals altijd, goed gedocumenteerd zijn. Een paar weken later hoorde de schrijfster dat ze niet aan haar galblaas geopereerd moest worden, waar de artsen van uitgingen, maar dat ze alvleesklierkanker had. Het verpletterende nieuws verlamde haar dusdanig dat aan schrijven niet te denken viel.

Begin 2013, zo schrijft De Groot in haar Nawoord, beleefde ze een opleving, waardoor ze in staat bleek het manuscript zó te bewerken dat er toch een roman uitgegeven kon worden. Rascha Peper overlijdt op 16 maart 2013, 64 jaar oud. "Handel in veren "zal in datzelfde jaar uitkomen en 216 bladzijden bevatten.

Rascha vertelde het tijdens haar lezing in de bibliotheek van Venlo op 28 oktober 2010 en herhaalde het geregeld in interviews: in haar werk kom je vaak de bezeten gek tegen. Hier is dat een wetenschapsman die alles opzij zet voor dat ene. Henk, veertiger, ornitholoog, wil in zijn vak beroemd worden en heeft zich daarom ten doel gesteld om het Bruijns boshoen, een kalkoenachtig beest, op te sporen. Al tientallen jaren is het door blanken niet meer waargenomen, zodat men vermoedt dat het dier uitgestorven is. Fanatiek blijft Henk gedurende de jaren vijftig zoeken in Nieuw - Guinea, altijd maar onderweg, zijn verantwoordelijkheid thuis ontlopend. Daarom was hij ongeschikt voor het gezinsleven, zoals vrouw en kinderen ruim vijftig jaar later vaststellen. Peper schuift  Henks vrouw Minke, inmiddels 85, en kleindochter Wendy naar voren om intieme gesprekken te voeren over de verschillen in moraal en leefwijze tussen de jaren vijftig en nu, d.w.z. 2012. Met lichte spot, altijd al een sterk wapen van Rascha, laat ze Minke de rol van de vrouw beschrijven: de meisjes studeerden nauwelijks, seks voor het huwelijk was verboden, trouwen verplicht, gehuwde vrouwen werkten niet. Aangezien Wendy juist een romantisch verlangen heeft naar die jaren en haar ouders dromen van de sixties, verzucht ze: "Blijkbaar had iedereen het gevoel net niet in de beste tijd geleefd te hebben."

"Handel in veren" is, mede dankzij een ingenieuze opbouw, een spannend boek geworden met goed gelukte karakters tegen de achtergrond van een sterk veranderende maatschappij. Hier en daar merk je dat de roman eigenlijk nog in de steigers staat: de titel wordt niet uitgewerkt, het intrigerende eerste hoofdstuk staat los van de rest. Ook over Minke, Rijk en Bernhard zou je nog wat meer willen horen, al is het leuke van open plekken dat je als lezer lekker kunt gaan fantaseren. En wie heeft eigenlijk aan die broedmachine gezeten?

Rascha Peper: ze verdient het gelezen en herlezen te worden. Aan mij zal het niet liggen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten