De blonde jongeman die tegenover Guy in de trein gaat zitten, heeft weliswaar een interessant gezicht, maar zijn grijze, bloeddoorlopen ogen, magere kaken met ingevallen wangen en slecht onderhouden gebit, geven hem toch een wat ongunstig uiterlijk. Hij verveelt zich, ruikt naar drank, zoekt contact. Hoewel Guy, met zijn 29 jaar op weg naar een glanzende carrière als architect, dat aanvankelijk afwimpelt, raken ze toch in gesprek. Tenslotte kan in de V.S. een treinreis uren duren. Bruno heeft nooit een studie afgemaakt, werkt niet, want in de familie zit geld, noemt zichzelf een mislukkeling. Zijn bewondering voor Guy is groot; dat deze wil scheiden van Miriam wekt zijn belangstelling. Hij stelt vragen, observeert Guy zorgvuldig, doorziet mensen snel. Wat als Miriam niet wil? Wat is zij eigenlijk voor een vrouw? In verwachting van een andere man? En terwijl de whiskyglazen geregeld gevuld worden, bekent Bruno dat hij zijn vader haat. Hij wil van hem af, net zoals Guy van Miriam. Een fantastisch, moorddadig plan welt in Bruno op en hij aarzelt niet om het Guy te vertellen. Eén van de twee hoofdrollen is tenslotte voor hem.
Bruno is zó gefascineerd door Guy dat hij hem maandenlang zal achtervolgen, opwachten, opbellen, briefjes sturen, zichzelf uitnodigen op de bruiloft van Guy en Anne. Aanvankelijk wil hij hun plan doordrukken; als dat gelukt is verwacht hij vriendschap. Hij streeft ernaar om door Guy "zijn beste vriend" genoemd te worden. Is hij homoseksueel? Dat zou kunnen: slechts eenmaal wordt vermeld dat hij op een avond vrouwen wil en van een vriendin is nooit sprake, maar waarschijnlijk gaat het hier om iets anders. Guy heeft alles wat Bruno niet heeft: een uitstekend voorkomen, prettige omgangsvormen, voortreffelijke opleiding, een beroep dat in aanzien staat. Bovendien trouwt hij met de mooie, charmante en lieftallige Anne, die hem telkens gastvrij ontvangt. Want zo ver heeft Bruno het wel gebracht: een huisvriend, die voor alle uitjes uitgenodigd wordt.
En Guy? Er zijn momenten en zelfs tijden geweest dat hij Bruno verafschuwde. Hij heeft hem uitgescholden, de deur gewezen, met hem gevochten. Ze hebben elkaar gechanteerd en geïntimideerd, maar loskomen lukt niet. Ze zijn tot elkaar veroordeeld. Guy ziet het zelfs filosofisch: alles heeft zijn tegendeel vlakbij. Haat en liefde, goed en kwaad, wonen zij aan zij in het menselijk hart. En daarbuiten is het net zo. Bruno en hij... elk is wat de ander liever niet had willen zijn, negatief en positief, onverbrekelijk met elkaar verbonden. Inderdaad, een gruwelijk geheim smeedt beide mannen aaneen.
Strangers on a train verscheen in 1950 en was de eerste roman van de Amerikaanse schrijfster Patricia Highsmith (1921 - 1995). De term 'psychologische thriller' is in hoge mate op deze roman van toepassing. Ze beschrijft afwisselend de gedachten van de hoofdpersonen, laat zien hoe Bruno en Guy op elkaar reageren, vermeldt hoe Anne als belangrijke bijfiguur erover denkt, toont de lezer hoe Guy worstelt met schuld, boete en straf. Vooral in het laatste gedeelte maakt Highsmith daar wel erg veel werk van. Dat zal wel de reden zijn geweest dat Hitchcock in zijn gelijknamige verfilming (1951) dat maar helemaal weggelaten heeft en zich beperkte tot de kern.
Patricia Highsmith maakte overigens, terecht, naam met haar thriller. Er zouden in totaal 25 romans en zeven verhalenbundels van haar verschijnen, terwijl diverse filmregisseurs graag en met succes uit haar oeuvre mochten putten.
Patricia Highsmith, Vreemden in de trein. Nederlandse vertaling Jan en Tineke Donkers. Amsterdam, 1979, 314 blz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten