25-06-2017

BRAM FISCHER: EEN TRAGISCHE HELD

De strijd over apartheid in Zuid - Afrika breekt serieus los als in 1963 de politie 's ochtends om half zes  de Likesleaf Farm in Rivonia, een voorstad van Johannesburg, binnenvalt en negen mannen arresteert. Zij hadden gediscussieerd over de wijze waarop ze in hun land een einde moesten maken aan de ongelijkheid tussen blank en zwart. De roep om "bombs and bullets" was luider dan ooit, want alle vreedzame pogingen hadden gefaald. Dan maar terroristen worden? Eén man was al eerder gearresteerd: de charismatische Nelson Mandela. Hij wees geweld overigens af.

De mannen worden aangeklaagd voor landverraad, en dat betekent de doodstraf. De Zuid - Afrikaanse regering wil nadrukkelijk van ze af, dus hebben ze een uitzonderlijk goede advocaat nodig. Die is er en hij wil wel. Bram Fischer is een moedig man, bij velen bekend, want hij was een geweldige rugbyspeler, die nog in het nationale team gespeeld had.

Fischers leven kent de verscheurdheid waar idealisten zelden tegen opgewassen zijn. Kies je voor de droom? Of voor de daad? En wat vinden je huisgenoten daar eigenlijk van? Aanvankelijk was hij een zondagskind. Geboren in 1908 te Bloemfontein uit een blanke, vooraanstaande familie, studeerde hij rechten in o.a. Oxford, waar hij linkse politieke denkbeelden opdeed, die wonderwel pasten bij zijn overtuiging dat blank en zwart best vriendschap met elkaar kunnen sluiten. Vanaf 1935 leidde hij in Johannesburg een advocatenkantoor dat vooral geraadpleegd werd door rijke en dus machtige blanken. Bram leek "one of the boys", maar ondergronds adviseerde hij Mandela en hij zou de tiende gearresteerde man geweest zijn, als het toeval niet een handje had geholpen.

Bram verdedigt zijn kameraden vol verve. Hij is principieel, idealistisch, vaderlandslievend. Zijn land moet een democratie blijven, wetten behoren uitgevoerd te worden en voor iederéén te gelden. Hij wint debatten en houdt prachtige pleidooien, maar de blanken zien hem als een landverrader. Goedwillende vrienden en familieleden vinden hem nogal eens star, eigenwijs, naïef. Iedereen weet dat er op hem gejaagd zal worden, maar hij weigert zijn land te verlaten.

Dit is géén Hollywoodfilm met een gelikt happy end. Dit is een thriller, een rechtbankdrama, een bewogen verhaal over recht en onrecht, een film die hart en hoofd van de toeschouwer beroert, met een fantastische rol van Peter Paul Muller als Bram Fischer.
Bram Fischer. Regisseur Jean van de Velde. Acteurs: Peter Paul Muller, Antoinette Louw, Sello Motloung. Uitgebracht maart 2017.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten