Lefty (Robert de Niro), een wat oudere, niet zo belangrijke crimineel, kan wel een hulpje gebruiken. Iemand die hem rijdt, het gokken op paardenrennen verzorgt, contacten legt. Zijn oog valt op Don, de juwelier, een handelaar die hij in het circuit geregeld tegenkomt. Hij wint informatie over hem in, vraagt hem vervolgens advies over juwelen en laat hem wat klusjes opknappen. Donnie Brasco (Johnny Depp) gaat gewillig overal op in, want hij is in werkelijkheid Joseph D. Pistone, een FBI - agent, die als undercover ingezet wordt. Aanvankelijk voor enkele maanden, maar Pistone blijkt zó getalenteerd, dat hij zes jaar als boef onder de boeven verkeert.
Lefty leert hem hoe je je als wiseguy (geaccepteerd vriend van een gangster) in de maffiawereld dient te gedragen. Je hebt géén portemonnee, maar rolt je geld op met het hoogste biljet aan de buitenkant; je draagt géén spijkerbroek, maar iets fatsoenlijks; je bent altijd respectvol tegen je baas; als je iets verkeerds doet, wordt je baas daar op afgerekend; wordt een bendelid voor straf gedood, dan mag je zijn naam nooit meer uitspreken. Een wiseguy die uitblinkt, kan gepromoveerd worden tot madeguy. Dan zal niet één man, maar de hele bende, "familie", je altijd steunen.
Donnie Brasco blijkt een aanwinst. Hij is loyaal, maar niet onderdanig, schopt, slaat en intimideert dat het een lieve lust is, en komt met goede ideeën. Er ligt echter één zware schaduw over zijn opwindende leventje: zijn vrouw en drie jonge dochters zien hem zelden. Zijn Maggie (Annette Heche) mist haar man, vreest voor zijn leven, ziet hem vervreemden van zijn kinderen. Ze dreigt met een echtscheiding, maakt hem verwijten. Daarbij komt dat Pistone zó opgaat in zijn rol van mafioso, dat hij die slechts moeizaam kan afleggen als hij in een ander milieu verkeert. Zo blaft hij zijn FBI - baas af, gebruikt de taal van de straat, gesticuleert druk en agressief. Als zijn vrouw wat al te lang tegensputtert, slaat hij haar. En dan zegt ze wat hij zichzelf ook opeens bewust wordt: "Je bent één van hen." Ja, het wordt tijd dat het ophoudt. En dat vindt de FBI ook. Uiteindelijk zullen honderd mafiosi veroordeeld worden.
Wat is de kracht van deze film? Pistone, die meegewerkt heeft aan het scenario, schatte dat 85% van de inhoud op waarheid berust. Er wordt niets geromantiseerd, de rauwe werkelijkheid van de mafia komt nadrukkelijk naar voren. Naar boven likken, naar onderen trappen, want een gang kent een krachtige hiërarchie: de hogere in rang heeft altijd gelijk. Wie ongehoorzaam is wordt, meestal, met de dood bestraft. Gangleden dekken elkaar, maar het kan geen kwaad een hinderlijke collega uit de weg te ruimen. En toch ontstaat er oprechte vriendschap tussen Lefty en Donnie. Je zou van een vader - zoonrelatie kunnen spreken. De wetenschap dat Lefty vermoord zal worden als de waarheid aan het licht komt, benauwt Donnie. Wat kan ik nog voor hem doen? vraagt Donnie zich vertwijfeld af, al weet hij dat Lefty in zijn lange carrière 26 moorden gepleegd heeft. De FBI zal hem van zijn gewetensconflict afhelpen.
Voor wie meer over Pistone wil weten: op YouTube staan diverse films en interviews. Bovendien verscheen in 1997 zijn boek, getiteld: Donnie Brasco: My Undercover Life in the Mafia. De Nederlandse vertaling is ook nog steeds verkrijgbaar.
Film: Donnie Brasco. Regisseur: Mike Newell. Acteurs: Al Pacino, Johnny Depp, Michael Madsen, Annette Heche. Land: Verenigde Staten. Uitgebracht: 1997.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten