Johan Tromp is waarschijnlijk de onuitstaanbaarste man in de Nederlandse literatuur. Hard op weg om de absolute topman van Shell te worden leidt hij deze multinational in Nigeria door milieuwetten te negeren, van knokploegen gebruik te maken, smeergelden te ontvangen en te betalen, en zich als een dictator te gedragen. Gewetenloos, machtsbelust, seksistisch. Kleeft er ook bloed aan zijn handen? Had hij een ontvoering kunnen voorkomen? Schuilt er misschien een diepere laag in hem, is hij wellicht minder afstotelijk dan Isabelle Orthel denkt?
Zij is zo'n jonge vrouw die het gewend is dat mannen, openlijk of heimelijk, verliefd op haar zijn. Een goed figuur, Aziatisch uiterlijk, slim, brutaal, onderzoeksjournaliste, die geregeld schrijft voor de Financial Times. Eigenlijk lijkt ze wat op Tromp. Ze aast op geld, macht, aanzien; er bestaan voor haar geen morele wetten die haar kunnen weerhouden om haar doel te bereiken. Ze reist naar Lagos om met Tromp in contact te komen; ze bezoekt het Siberische eiland Sachalin om hem, figuurlijk, het mes op de keel te zetten. Want zij wéét, en ze heeft wat hij eens over zichzelf verteld heeft, op een recorder opgenomen ook.
Te midden van dit geweld staat Ludwig Smit, vermoedelijk een zoon van Tromp. Opgegroeid in de Geressstraat in het lieflijke Blerick bij Venlo, opgevoed door zijn alleenstaande moeder, die gaat samenwonen met Otmar. Deze brengt twee muzikale wonderkinderen mee, Tosca en vooral Dolf. De laatste is een genie, maar verder mankeert er veel aan hem. Ludwig is wat timide, beschikt over een goed stel hersens en werkt ook bij de Shell. Hij kent Isabelle van zijn studententijd, maar zijn schuchterheid zit hem in de weg. Ook hij heeft een enorme hekel aan Tromp en dat is begrijpelijk: eens heeft die man zijn moeder in de steek gelaten, en nooit heeft hij iets van zich laten horen.
Buwalda durft. Bij hem geen hoofdpersoon die treurt over zijn protestantse opvoeding, of heimwee heeft naar zijn geweldige middelbare schooljaren. Hij snijdt de meest uiteenlopende onderwerpen aan: de filosofie van markies De Sade, het werk van Beethoven, de uitbuiting van de Shell, journalistieke normen en waarden. Door middel van wisseling van perspectief, innerlijke monologen en flashbacks weet de auteur razend knap alles met elkaar te verbinden.
Deze roman is een echte pageturner van hoog literair niveau. Buwalda sleept de lezer mee in een draaikolk van gebeurtenissen, beleefd door wel zeer karakteristieke personen (denk aan die grootvader van Isabelle!), op de meest uiteenlopende plekken in de wereld, zo vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw. Dit eerste deel is de aanzet, in de twee volgende delen komt, ja wat? Verrassingen? Ontwikkelingen? Verdiepingen? Ik kijk reikhalzend naar ze uit.
Peter Buwalda, Otmars zonen. Amasterdam, 2019. 607 blz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten