30-07-2022

EERSTE LIEFDE

In de zomer van 1833 wordt Wladimir voor het eerst in zijn leven verliefd, en wel heel hevig. Dat is niet verwonderlijk; hij is zestien, enig kind en woont bij een afstandelijke vader en een moeder die zich weinig om hem bekommert. Als je dan nieuwe buren krijgt, ga je nieuwsgierig een kijkje nemen. Ze is adembenemend. Lang, slank, blond, mooie handen, gracieuze bewegingen. Haar moeder noemt zich een vorstin, maar ze beschikt niet over een eigen equipage en hun meubilair blijkt van het goedkoopste soort.

 Dochter Zinaïda echter, die ook nog over een uiterst aangename stem blijkt te beschikken, is onder alle omstandigheden betoverend, en dat weet ze zelf ook heel goed. Met haar 21 jaar vindt ze haar jonge minnaar aandoenlijk, noemt hem licht spottend 'monsieur Woldemar' en laat hem tot de kring van haar echte minnaars toe. Vier of vijf oudere vrijgezellen zijn voortdurend in haar gezelschap te vinden. Ze doen spelletjes, laten zich door haar bevelen, plagen en soms zelfs vernederen, zonder overigens ook maar enig succes te boeken. Want, zoals de oplettende Wladimir na enige tijd vaststelt, ze kan ernstig zijn, zich terugtrekken, en bedroefd voor zich uit staren. Wladimir weet dat, want hij wil steeds in haar buurt zijn, haar aanstaren, bewonderen, haar aanwezigheid indrinken. Daarom stelt hij uiteindelijk vast: ze is verliefd. Maar op wie?

Ivan Toergenjew ( Orjol, Rusland; 1818 - 1883) kan als geen ander (nou ja, Vestdijk was hier ook goed in) de volledige overgave aan, het eindeloos fantaseren over een bemind persoon beschrijven. Dan staat er: " Het beeld van het jonge meisje zweefde voor mij uit, mijn hart bonsde niet meer, maar werd nu aangenaam samengeknepen." Voelt u wel? Hij zet ook graag  natuurbeschrijvingen in om mensen te karakteriseren, een bepaalde sfeer op te roepen, een blik in de toekomst te werpen. "Een landschapsschilder" noemen sommige critici hem liefkozend. Als Wladimir na een bezoek aan de vorstin en Zinaïda 's avonds laat ontmoedigd naar huis gaat, lezen we:  "Zwarte wolken pakten zich samen en gleden langs de hemel; men zag hun vage contouren veranderen. De wind ruiste rusteloos in de donkere bomen, en ergens, ver achter de einder, gromde de donder boos en gesmoord, als het ware voor zich heen." Er staan Wladimir en de geboeide lezer dus nog dramatische momenten te wachten. Terecht een beroemde novelle.

I.S. Toergenjew, Eerste liefde. Vertaald uit het Russisch door Carl en Rebecca Ebeling. Rainbowboeken, uitgegeven door Maarten Muntinga, Amsterdam i.s.m. G.A. van Oorschot, Amsterdam, 1997. Deze uitgave bevat ook de verhalen "De ongelukkige" en "Na de dood". 284 blz.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten