Hoewel zijn privé - leven getekend werd door alcoholisme, biseksualiteit en een zwaar huwelijk, liep zijn schrijverscarrière vanaf het begin vrij vlot. Ga maar na: op zijn zeventiende won John Cheever (Quincy, Massachusetts, V.S.; 1912 - 1982) een korteverhalenwedstrijd, georganiseerd door het dagblad Boston Herald. Een jaar later lukte het hem om een ander verhaal in The New Republic, een maandblad, geplaatst te krijgen. Hij begreep dat de short story zijn genre was. In 1935 kocht het vooraanstaande weekblad The New Yorker voor 45 dollar een kort verhaal. In 1942 verscheen zijn eerste bundel, een paar jaar later gaf een gerenommeerde uitgeverij, Random House, hem een voorschot om een roman te schrijven. Er bestaan auteurs die een moeizamere start hebben. Maar waar gaat zijn werk eigenlijk over?
Kijk eens naar De enorme radio uit 1947. Door een technische storing is deze radio verbonden met de andere flats in het gebouw. Daardoor kan Irene de mensen die daar wonen, afluisteren. Veel geldproblemen, roddel, scheldpartijen. Al die keurige, vriendelijke bewoners die jou uitnodigen voor een borrel (wat wordt er veel gin gedronken bij Cheever!), blijken onverwacht nare trekjes te hebben. Schijn en werkelijkheid, buiten en binnen, uitwendig en inwendig, ze verschillen duidelijk. Weet u trouwens hoe de zondagavonden er in zo'n Amerikaans voorstadje (suburb) uit zien? "Een door en door landerige sfeer, doods vanwege de vertrekkende weekendgasten, de muffe cocktails, de verwelkte bloemen, de rondslingerende afhaalmaaltijden. "
Cheever mag graag werken met licht absurdistische motieven. Zo is in een ander slaperig stadje de oudere, gehuwde dokter Trencher op het obsessieve af verliefd op Ethel. Zij moet scheiden van haar man! Hij wil onmiddellijk trouwen! Ze trekken dan samen ver weg! De tijd om te scheiden heet het verhaal dus, met een kille echtgenoot, die (ook hij) constant in geldnood zit. Trouwens: aangename, prettige hoofdpersonen komen in de bundel Visioen van de wereld niet voor.
Zijn twee beroemdste verhalen zijn ook verfilmd. De trein van vijf uur achtenveertig werd in 1960 opgenomen in het zesde seizoen van Alfred Hitchcock presents. De kille (opnieuw!) Blake, een man die graag misbruik mag maken van zwakkere mensen, wordt meedogenloos afgestraft door een voormalig slachtoffer. Wraak en vernedering vullen elkaar perfect aan. Zo huiveringwekkend kan een verhaal zijn als een groot verteller er zich mee bezighoudt.
The Swimmer werd in 1960 als speelfilm uitgebracht, met Burt Lancaster in de hoofdrol. Ook hier een beetje Kafka. Hoofdpersoon Neddy besluit via een keten van zwembaden naar huis te zwemmen. Aanvankelijk wordt hij, als hij van het ene naar het andere bad wipt, door iedereen hartelijk begroet, maar na verloop van tijd bejegent men hem en soms zelfs vijandig. Bij zijn eigen huis aangekomen, wacht hem een onaangename verrassing.
Meeslepende, sombere short story's treft u in deze onlangs verschenen bundel aan, over mensen die hun illusies moeten laten varen en hard werken om het hoofd boven water te houden. Waarom moet u toch deze bundel lezen? Cheever is een meesterverteller die u net zo lang vasthoudt totdat u alle verhalen verslonden heeft.
John Cheever, Visioen van de wereld en andere verhalen. Samengesteld en ingeleid door Julian Barnes. Vertaald door Else Hoog en Jan Fastenau. Atlas Contact, Amsterdam/ Antwerpen; 2021. 352 blz.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten